Sleutelstukken en houten balkconsoles (voor professionals)
Het hele gewicht van een
vloer
en alles wat er op staat rust op de
balklaag.
De plaats waar de balken in de muur zijn opgelegd is een
kwetsbaar punt, niet alleen door de belasting, ook omdat door het vocht in de
muur de kop van de balk gemakkelijk
inrot. Een versteviging
is dus welkom: een stevig stuk plank eronder en dat is het
sleutelstuk
De afwerking ervan is één van de
meest aan mode onderhevige elementen in de bouw: tal van
profielen
en andere versieringen volgden elkaar op in de loop der eeuwen en zijn daardoor
een dankbaar hulpmiddel bij het dateren. Vergelijk maar eens de sleutelstukken uit de
14e,
de
15e,
de
16e
en de
17e eeuw.
Hierbij moet ook met
regionale verschillen
rekening gehouden worden.
Bij het gebruik van
muurstijlen
en
korbelen
zijn de sleutelstukken behoorlijk lang. De korte variant wordt ook
wel console genoemd. Onder het sleutelstuk kan nog een natuurstenen
kraagsteen
voorkomen.
Het
profiel
kan variëren van een
simpel
ojief
tot het uitgesneden beeld van een
engel die een wapenschild vasthoudt.
De zijkant kan
gemenageerd
worden.
De sleutelstukken uit de late 16e en de 17e eeuw hebben meestal alleen een reeks
holle
en
bolle
vormen, gecombineerd met wat
bandjes.
Het
ojiefsleutelstuk
en de variant met
gebroken ojief
horen bij deze periode. De late middeleeuwen worden gedomineerd door het
peerkraalsleutelstuk
in tal van vormen. Ook voorbeelden
met meer kralen
komen voor. Vóór die tijd zijn de vormen meestal minder eenvoudig te benoemen.
Het profiel van de sleutelstukken varieert niet alleen per periode, ook de streek speelt een grote rol.
De versiering van een sleutelstuk betreft meestal niet alleen het profiel, ook de zij- en onderkant wordt niet vergeten.
Bij
bouwhistorisch onderzoek
is de ontdekking van een sleutelstuk waarvan het profiel bewaard bleef, een belangrijk aanknopingspunt.