Klik hier voor grote afbeelding (met gegevens)
Zaag

De zaag is een van de oudste stukken gereedschap, al duizenden jaren geleden ontdekte de mens dat een 'mes' met tanden heel handig kon zijn. Ook bij de moderne zaag gaat het nog steeds om haar tanden: stand, grootte en dergelijke. Daarin onder meer verschilt het haast eindeloos grote aantal zaagsoorten.
De handzaag heeft bijna iedereen in huis. Deze heeft een stalen blad met vooruitwijzende tanden, waaraan een houten greep. Een ijzerzaagje is ook heel bekend, hierbij is een smal zaagblad gespannen in een beugel. Hout en ijzer hebben we nu al als te zagen materialen gehad, maar natuursteen stelt weer heel andere eisen.
Ze spreken tot de verbeelding, de miniaturen waarop een in een raamwerk liggende balk doorgezaagd wordt. Een middeleeuwer staat er bovenop en een minder fortuinlijke collega staat er onder om aan de raamzaag te trekken. Moet je nagaan wat die allemaal over zich heen kreeg! Logisch dat voor het grove werk zoveel mogelijk gebruikt gemaakt werd van bijlen. Of het hout werd gekloofd.
Er is sindsdien veel veranderd, de houtzaagmolen is een belangrijke stap geweest in de industriële revolutie van de houtbewerking. Maar zijn we er zoveel gelukkiger van geworden? Er gebeuren nu meer ongelukken met de luidruchtige kettingzagen dan toen met de al dan niet zingende zagen.




Tekst: Jean Penders, 02-2006. Bronnen: zie literatuurlijst. Afbeelding: Jean Penders