Klik hier voor deze zoekplaat (met werkende links en gegevens)
Verdieping

Een van de meest verwarrende bouwkundige termen is 'verdieping'. Als een verdieping geldt iedere bouwlaag, met uitzondering van de begane grond. Ook de kelder, de zolder en de vliering tellen dus niet mee, want dat zijn geen bouwlagen. Zo is duidelijk wat wel en niet als verdieping beschouwd moet worden, het probleem ligt erin dat het woord ook gebruikt wordt, wanneer wat anders bedoeld wordt.

Veel architecten zijn creatief en zo gaan ze ook om met de term 'verdieping'. De zolder noemen ze een 'verdieping', omdat de klant dan aan een ruimer huis denkt. Maar heeft het ontwerp volgens het bestemmingsplan te veel bouwlagen, dan heet de bovenste opeens 'dak'. Met behulp van camouflagetechniek wordt daartoe een verdakte verdieping ontworpen.
Journalisten hebben grote moeite met de term 'bouwlagen', dat vinden ze een te moeilijk woord. Daarom spreken ze liever over 'verdiepingen' en dan tellen ze de begane grond ook mee en vaak ook nog de zolder. Ze kunnen beter de term 'niveau' gebruiken, die kent ook iedereen. Het aantal bovengrondse niveaus is dus het aantal 'krantenverdiepingen'. Overigens bevinden journalisten zich in het 'goede gezelschap' van tal van kunsthistorisch geschoolde auteurs die over monumenten schrijven. Helemaal verwonderlijk is dit niet, want 'verdieping' is één van de termen, waarvan de oorspronkelijke betekenis behoorlijk verschoven is.

In de ontwikkeling van het houten huis speelt de stookplaats een belangrijke rol. Het oude rookhuis had één niveau, met een ziende kap: je keek vanaf de vloer tot de nok. Zou je er een plafond in leggen, dan zou je zowat stikken in de rook. Pas toen de schouw verscheen, met een rookkanaal langs de wand omhoog, konden planken op de ankerbalken gelegd worden. Zo ontstond de zolder, waarvan het deel dat dieper lag dan de muurplaat op de borstwering het 'verdiep' genoemd werd. Het taalkundig probleem ontstond toen een tweede balklaag werd toegepast: 'daarboven' was dus 'op het verdiep', en dat is onze verdieping. Het toen omhooggeschoven 'verdiep' ging de 'zolder' heten.

Tekst: Jean Penders (02-2009). Bronnen: zie literatuurlijst. Afbeelding: Jean Penders