Een vorm van 
        
siermetselwerk, 
        waarbij een tweedimensionaal 
        sierpatroon deel uitmaakt van het 
        
metselwerk, 
        is een metselmozaïek. 
        Het gemakkelijkst is het om stenen afwisselend plat en rechtop te zetten, eventueel aangevuld met gekleurde blokjes. 
        Met wat handigheid kun je dan al een hoekige imitatie van vlechtwerk creëren. 
        Meestal zijn de gebruikte stenen bijgehakt of -gezaagd om hiermee kunstiger geometrische 
        patronen te kunnen vormen. Om het effect goed zichtbaar te maken 
        wordt hiervoor meestal (maar niet altijd) gebruik gemaakt van verschillende kleuren 
        
baksteen, soms ook 
        
natuursteen.
        Onder de 
Lombardische invloed 
        leerde de 
        
romaanse architectuur 
        niet alleen de baksteen kennen, 
        maar ook de creatieve toepassing ervan in mozaïekvorm.
        In de 
renaissance 
        wordt het metselmozaïek erg populair als vulling van 
        
boogvelden 
        en ook in 
        
friezen 
        is het dan vaak te vinden. 
        Logischerwijs komt dit motief dan ook opnieuw op in de 
        
neorenaissance.
        Onder de term metselmozaïek valt niet een 
        
mozaïek 
        van kleine steentjes, 
        dat als het ware tegen de muur geplakt is. Dat maakt geen deel uit van het metselwerk. 
        Evenmin valt onder het begrip het sierlijke metselwerk dat zijn visuële effect 
        vooral dankt aan uitstekende stenen: het 
        
reliëfmetselwerk.
        
        
        
          Tekst: Jean Penders, 02-2006. Bronnen: zie literatuurlijst. Afbeelding: Jean Penders