Alleen in een oude kippenschuur zou je
theoretisch een haan hoog op de hanenbalk kunnen vinden. De naam hanenbalk
(of 'haanhout') wordt toch algemeen gebruikt voor de horizontale balk die
daksporen
een stukje onder de nok aan elkaar koppelt. Bij de echte
sporenkappen,
die geen ondersteunende
gebinten
kenden, was de hanenbalk het belangrijkste
verstevigende element. Bij een hoge
kap
hadden de sporenparen er niet zelden
twee onder elkaar.
Een degelijke bevestiging van de hanenbalk aan de sporen is belangrijk om zijdelingse
winddruk op te vangen. Oorspronkelijk is deze meestal uitgevoerd als een
halfhoutse verbinding met
toognagels.
Later worden daarnaast, of in plaats daarvan,
spijkers
gebruikt.
De houtverbinding wordt steeds minder degelijk uitgevoerd.
Toen de
jukken
in de kap verschenen, werden de hanenbalken minder belangrijk en op den duur
vaak achterwege gelaten.
Tekst: Jean Penders (10-2007). Bronnen: zie literatuurlijst. Afbeelding: Jeroen Krijnen