De betekenis van de term 'cement' is in de loop der tijden verschoven en wordt ook
nu niet eenduidig gebruikt.
Alleen in samengestelde termen is het begrip wel duidelijk.
Cement is geen synoniem voor
specie
of
mortel,
die interpretatie is wat al te ruim.
Vaak wordt tegenwoordig met 'cement' bedoeld:
portlandcement,
maar dat is weer te beperkt,
ook
trascement
is cement.
Onder cement kunnen we verstaan een hydraulische bindmiddel in de
mortel dat deze door contact met water laat verharden, zelfs onder water.
Mortel heeft niet altijd een bindmiddel met deze eigenschap. Tegenwoordig is portlandcement
het gebruikelijke bindmiddel, voordien was hiervoor
Amsterdams cement
beschikbaar.
Deze op zijn beurt verving weer het
trascement,
dat tegen het einde van de middeleeuwen ontdekt werd.
De
Romeinen
verstonden de kunst wel al veel eerder, ze gebruikten hiervoor vooral
puzzolaan.
Maar wanneer we nu bij de Romeinen aangekomen zijn, blijkt dat de term bij hen op de stenen in hun
'beton' sloeg, dat heet daarom
'
Opus caementicium'.
Maar ja, die term wordt ook weer gebruikt voor
stampmetselwerk.
Het veiligst is het dus om de term 'cement' alleen te gebruiken in samenstellingen
(net als de cement zelf, anders wordt de mortel te hard).
Tekst: Jean Penders (05-2010). Bronnen: zie literatuurlijst. Afbeelding: Jean Penders