Verdedigen doe je gemakkelijkst vanuit de hoogte.
Met pijl en boog schieten, met pek gooien en de
ladder
van de belegeraar omgooien,
het gaat het beste vanaf de
weergang
van een
kasteel,
stadsmuur
of ander
verdedigingswerk.
Maar je valt wel op daarboven, tenminste, wanneer je je niet kunt verschuilen.
En daarvoor zijn de kantelen bedoeld. Een stukje muur dat hoog genoeg is om erachter schuil te gaan,
liefst met een kijkspleet in het midden. Wordt het menens, dan is het
moordgat
tussen de kantelen de plek om de aanvaller aan te vallen.
Al in de
Middeleeuwen
hadden de kantelen ook een symbolische betekenis:
ze verwezen in veel gevallen alleen maar naar de pretenties van de bouwer,
zoals bijvoorbeeld bij de totaal niet te verdedigen
gekanteelde trapgevel.
In de 19e eeuw verschijnen kantelen op tal van romantische bouwsels die middeleeuws willen lijken.
Tekst: Jean Penders, 05-2005. Bronnen: zie literatuurlijst. Foto: Jean Penders