Een
hijsrad
kan een
touw
in beweging brengen dat aan een last trek.
Maar om die via het hijsluik
op
zolder
te krijgen moet voorkomen
worden dat de handelswaar door het raam eronder naar binnen zwiept.
Kortom: het touw moet van de
gevel
afgehouden worden.
Boven het zolderluik
moet daarom een
balk
met een
katrol
flink uitsteken.
Die balk werd niet altijd fraai gevonden en daarom kon deze
ingebouwd worden in een
hijskast.
Het mooiste is de oplossing,
waarbij de balk door een speciale opening naar binnen gehaald kan worden.
Het spreekt voor zich dat op de hijsbalk enorme krachten uitgeoefend worden:
de verankering aan de
kapconstructie
is dus van levensbelang voor degene
die 'van onderen' moet zijn.
De eenvoudigste uitvoering van het idee van de hijsbalk is het
hijsanker.
Prima voor de meubeltjes bij een verhuizing,
maar de VOC was zonder hijsbalken niet zo groot geworden.
Tekst: Jean Penders, 05-2005. Bronnen: zie literatuurlijst. Foto: Jean Penders